Пословицы и поговорки на татарском языке про работу. На татарском языке пословицы про хлеб
Пословицы на татарском языке с переводом — Казань и татарстан
Ничто так точно, образно и емко не выражает философию народа, как пословицы и поговорки. По ним можно составить представление о нации, какие качества ценятся в людях, а какие порицаются, какое поведение считается хорошим, одобряется, а какое неприемлемо в обществе.
Татарские пословицы хранят мудрость, собиравшуюся и хранившуюся веками, и искрометный юмор, тонко подмеченное сравнение.
Видно, что наиболее уважались такие качества, как трудолюбие, скромность в девушке, большое почтение к отцу и матери, семье, любовь и преданность Родине.
Жадность, скупость, обман, лень, несправедливость – высмеивались и порицались.
Пословицы и поговорки – не одно и то же. Пословицы имеют законченный вид, до конца оформленную мысль, назидательный характер.
Поговорки не претендуют на поучительный смысл, эти крылатые выражения, скорее, образно описывают ситуации. Например, когда рак на горе свистнет — кызыл кар яугач.
Первым собирателем татарских пословиц и поговорок был И.Ф. Эрдман, профессор Казанского Университета. Он начал изучать их в 19 веке.
Первый печатный сборник татарских пословиц и поговорок был сделан И. Снегиревым.
Татарские пословицы
О маме, отце, родителях, братьях
О жене и муже
О детях (сыне, дочери)
Об учебе, знаниях, грамоте
О слове и книге
О языке
О родине
О хлебе
О лени
О труде, работе и трудолюбии
О временах года — зиме, весне, лете , осени
О друзьях и дружбе
О мудрости
Сакал агармый акыл керми.
Пока борода не поседеет ум не придет.
***
Татар акылы төштән соң.
Мудрость приобретают после середины жизни. (буквально — После обеда в мудрости)
***
Олы кеше — солы төше.
Мудрый человек – сильный как овес.
***
Яше күп тә, акылы юк. Много лет – ума нет.
(Летами ушел, а умом не дошел)
О богатстве
Саулыгым — байлыгым .
Здоровье – богатство.
О смерти
Әҗәлдән дару юк.
От смерти лекарства нет.
О болтунах
Бака бакылдап, телчән такылдап туймас.
Лягушка не устает квакать, а болтун не устанет болтать.
***
Теленә салынган.Эшендә абынган.Кто много разговаривает, тот дело не сделает.
***Тел бистәсе, куян хастасы.От длинных разговоров и заяц заболеет.
О правде
Дөреслек утта да янмый, суда да батмый.
Правда в огне не горит и в воде не тонет.
***
Бала күздән, адәм сүздән зыянлый.
Ребенка можно сглазить, а человека оболгать.
О счастьебәхетне юлдан эзләмә, белемнән эзлә.
Дорога к счастью достигается через поиск знаний.
О красоте
Матурлык туйда кирәк, акыл көн дә кирәк.
Красота пригодится на свадьбе, а ум каждый день.
***
Матурга да акыл артык булмас.
Даже красавице ум не помеха.
Ике куян койрыгын берьюлы тотам димә.
За двумя зайцами погонишься, ни одного не поймаешь.
***
Йомырка тавыкны өйрәтми.
Яйца курицу не учат.
***
Йөзне дә ак иткән – уку, сүзне дә ак иткән — уку.
Век живи — век учись.
***
Бер шырпыдан ут булмый.
Огонь от одной спички не разгорится. (Один в поле не воин)
***
Ал атыңны, сыер килә!
Шире грязь, навоз едет!
***
Коры кашык авызны ерта.
Сухая ложка рот дерёт.
***
Бер кеше бөтен кеше өчен, бөтен кеше бер кеше өчен.
Все хорошо, что хорошо кончается.
***
Тимерне кызуында сук.
Куй железо, пока горячо.
***
Хата кешене өйрәтә.
На ошибках учатся .
***
Кемнең үз чәче юк, шул сеңлесең чәче белән мактана.
У кого нет волос, хвастается волосами своей сестры. (Когда хвастается чем-то, чего на самом деле у него нет)
***
Татарның улы бер яшендә йөри, ике яшендә үрмәли.
Сын татарина ходит в один год и ползает в два года. (Когда все идет наоборот. — Запрягать телегу впереди лошади.)
***
ни чәчсәң, шуны урырсың.
Что посеешь, то пожнешь.
***
Усал булсаң асарлар, юаш булсаң басарлар.
Будешь злым — повесят, будешь мягким – раздавят.
***
Ана сөте белән кермәсә, тана сөте белән кермәс.
Если не вошло с молоком матери, то с молоком коровы уже не войдет.
***
үткән эш кире кайтмый.
То, что было — не вернешь.
***
Алмазны алмаз белән кисәләр.
И кусок алмаза – алмаз.
***Алмазны балчык арасына ташласаң да, алмаз булыр.
Алмаз остается алмазом, даже если бросить его в грязь.
***
Күк тимер кайрау белән алмаз булмас.
Небо точит железо, не алмаз.
***
Алтын — таш, алабута — аш.
Золото – камень, лебеда – суп.
***Аракы — шайтан сидеге.
Водка – жидкий черт.
***Бер картлыкта — бер яшьлектә.
Один старик – в молодости один был.
***Бер кичкә — кер мичкә.
Один вечер – одна бочка белья.
***Йомшак агачны корт баса.
Мягкое дерево пчелы делают . (Капля камень точит)
***
Азыклы ат арымас.
Сытая лошадь не устанет.
***
Балык башыннан чери.
Рыба гниет с головы.
***
Гаеп мулла кызында да була
Грехи даже у дочери муллы бывают.
***
Дусның искесе, хатынның яңасы яхшы.
Из друзей лучше старый друг, а жена молодая (новая).
***
Дүрт аяклы ат та абына.Даже четвероногая лошадь спотыкается.
***Егетлек кадерен карт белер.
Цену молодости знает старик.
***
Еракка яшерсәң, якыннан алырсың.
Дальше спрячешь, ближе возьмешь.
***
Җантартмаса, кан тарта.
Если душа не тянет, то кровь тянет.
***
Запас эчне тишми.
Запасы живот не распорют.
***
Икәү белгәнне ил белә.
Что знают двое – знает вся страна.
***
Кунак ашы — кара-каршы.
Накормили в гостях – в ответ и ты накорми.
***
Куркысан — эшлэмэ,эшлэсэн — куркма.
Если боишься – не делай, а если сделал – не бойся.
***
Күз күрә берне, күңел — меңне.
Глаза видят одно, душа – тысячу. (В смысле проницательный, внимательный человек)
***
Күз курка — кул йолка.
Глаза боятся – руки делают. (Если переводить буквально, то руки ДЕРГАЮТ)
***
Ни чәчсәң, шуныурырсың.
Что посеешь, то и пожнешь.
***
Сыер дуласа аттан яман.
Бешеная корова хуже лошади.
***
Тавык төшенә тары керә, ашамаса — тагы керә.
Курице снится пшено, если не поест, еще приснится.
***
Капля камень постепенно точит.
***
Тимерне кызуында сук.
Куй железо, пока горячо.
***
Уеннан уймак чыга.
Играя можно навредить.
***
Үзе егылган еламас.
Кто сам упал, тот не заплачет.
***
Халык әйтсә хак әйтер.
Народ всегда говорит правду.
***
Һәркемнең кулы үзенә таба кәкре.
У каждого руки в свою сторону гнутся (Смысл: каждый норовит себе взять)
***
Чакырган җиргә бар, куган җирдән кит.
Куда приглашают – иди, откуда прогоняют – уходи.
***
Эт өрер — бүре йөрер.
Собака лает – волк ходит.
***Яшең җитмеш — эшең бетмеш.
Жизни не хватит, а работа не закончится.
***Сәләтсез сәнәк сындырыр, көчсез көрәк сындырыр.Не умеющий человек вилы сломает, а слабый человек лопату.
***
Дүрт аяклы ат та абына.Даже четвероногая лошадь спотыкается.
Вместе с этой статьей смотрят
tatkazan.ru
Татарские пословицы на татарском языке про хлеб
Дай бог подать, не дай бог брать (т. е. подаяние).
Дай вам бог пировать, а нам бы крохи подбирать! С нагого (или: С нищего) снять, кому отдать?
Дай молочка! - Погоди, еще не подоили бычка.
Дай хлебца! - А вот погоди - вспашем да посеем.
Дал бог здоровье, да денег нет.
Дал бог и немому речь (т. е. он маячит, говорит знаками), а нагому улицу.
Два веника в коробке да мышь в подполье.
Две ляжки в пристяжке, а сам в корню.
Две полы, да и те голы.
Две рубахи мокнут в ушате, да двое порток сохнут на ухвате.
Двор - кольцо кольцом. Двор кольцом, и анбар с крыльцом.
Денег много - великий грех; денег мало (или: намале) - грешней того.
Денег ни гроша, да слава хороша.
Денежки - что голуби: где обживутся, там и поведутся.
День по дню хуже, а платье уже.
Деньга и в камне дыру вертит.
Деньга и попа в яму заведет.
Деньга не солжет в нужде (т. е. не обманет).
Деньги прах - ну их в тартарарах.
Деньги прах, а животы - что голуби: где поведутся.
Деньги прах, да и мы прах.
Деревня на семи кирпичах построена. Семь деревень, а лошадка одна. На семь деревень одна лошадь.
Держи черта за- рога: и то находка.
Доедаем хлеб до рук (или: до голых рук).
Дождь вымочит, солнышко высушит, буйны ветры голову расчешут. Пощелкивает зубами (от. е. от стужи или от голода).
Дожили до клюки, что ни хлеба, ни муки.
Дожили до мату, что ни хлеба, ни табаку.
Дожили до мату: ни хлеба про голод, ни дров про хату.
Дожили до мату: ни хлеба, ни табаку.
Дожили до того, что не осталось ничего.
Досыта не наедаемся, а с голоду не умираем.
Досыта не наедаемся, допьяна не напиваемся.
Досыта не накормим, а с голоду не уморим.
Дошла ветчинка до лычка (т. е. до конца).
Душа в теле, а рубаху вши съели.
Душа не без доли, мужик не без тягла.
Его и самого-то в суму положить да краюхой прикрыть.
Его нищий сумой прикроет.
Еду не еду, нужда волочёт.
Езди (или: Шатайся, ходи) день до вечера, а поесть нечего.
Ел бы богач деньги, кабы убогий его хлебом не кормил.
Ел бы мясо, да в зубах вязнет (или: завязло).
Ерзнул бы по лавке хоть в старой однорядке, да и той нет.
Есть - набитый брат; а нет - заклятой ворог.
Есть до днесь, а впредь - бог весть.
Есть лучше нета.
Есть не сыщем, так посвищем.
Есть что носить, носит; а нет, так последнее бросит да у людей просит.
Есть-то есть, да нечего есть. Есть и двести, да не в одном месте.
Ешь - не хочу. Ешь, душа (или: Пей, душа), - не хочу!
www.libreria.ru
5 пословиц на татарском языке про еду) Пожалуйста помогите)
Алмасаң да - чәй яхшы, ашамасаң да - май яхшы.Арык иттән симез котлет пешереп булмый.
Арыш икмәге һәрнәрсәгә баш.
Ачы белән төзәтәләр, тәмле белән бозалар.
Аш артыннан - чәй шартыннан.
Аш бар өйдә бәрәкәт бар.
Аш белән атканга таш белән атма.
Ашасаң ботка, китәрсең ходка.
«Аш» дигәндә аттан төш.
Ашсыз өйне эт тә яратмый.
Ашыңа ни салсаң, кашыгыңа шул чыгар.
Бавырга буе җитмәгән: «Мин бүген ураза», - дияр.
Бал - ару, җитмеш төрле сырхауга дару.
Бал балчык ашатыр, балан камыр ашатыр.
Бал капкан авыз япкан, ачыккан авыз ачкан.
Бал сөрткәч пычакны да ялыйлар.
Бал татлы дип бармак йотып булмый.
Баллы кеше - маллы кеше, сыерлы кеше - сыйлы кеше.
Балы булса чебене булыр.
Бер кискән икмәк ябышмас.
Бер чынаяк чәйнең кырык ел хәтере бар.
Бер җәем токмач белән туй үтми.
Борыч, ачы булса да, ашның тәменә дару.
Ботка пешерсәң, маең җитәрлек булсын.
Бәлеш булса, белеш була.
Дөньяда таш каты, ташны эреткән аш каты.
Икмәк корсак артыннан йөрми, корсак икмәк артыннан йөри.
Икмәк югы ямандыр, каты-коты кимертер.
Иписез, тозсыз аш - ярты аш.
Иске серкә савытны боза.
Ит ашадың - дәрт алдың, шулпа ашадың - шифа алдың.
Ит ашасаң, тешкә керә, ашамасаң - төшкә керә.
Ит күрсәтеп, үпкә сатып булмый.
Ит сөяксез булмый.
Ит тапмаган үпкәгә кинәнгән.
Ит үзеннән-үзе кортлый.
Кайда коймак, шунда кунак.
Кар ак булса да, аны ашап булмый; ипи кара булса да, ансыз яшәп булмый.
Кеше ашы тәмле була.
Кеше икмәге белән мәңге торып булмый.
Кымыз барда кызык бар.
Көн саен майлы ботка булмый.
Күңел тапмак бер калҗа, күңел калмак бер калҗа.
Май ботканы бозмас.
Майламый пәрәмәч пешми.
Майсыз коймак табага ябыша.
Озак кайнаган аш тәмле була.
Пешкән аш - беткән аш.
Сагыз чәйнәп май чыкмас.
Серкә үзен бал санар.
Сөттән ак бул, судан пакь бул.
Тавышлы табыннан фәрештә качар.
Татлы - тешкә дошман, ачы - ашказанына дус.
Тату аш татлы булыр.
Тоз сипкәч, торма да төчерә.
Тәмлене яратсаң, ачысын да ярат.
Төкерсәң ашыңа, ут чыгар каршыңа.
Үз өендә өйрә пешерә белмәгән - кеше өендә ботка пешерер.
Үпкәне күпме кайнатсаң да, өресе чыкмас.
Чәе булса, шикәре табылыр.
Чәеңне сал учлап, эчәрсең тынычлап.
Чәй эчеп беткәч, шикәр китермиләр.
Шикәр, тәмле булса да, икмәкне алыштыра алмый.
Язмаган ризык авыздан кире төшәр.
Ярма суда - алтыга, сөттә уникегә ярыла.
Яхшы аш начар кашыкны да алтын итә.
otvet.mail.ru
Пословицы и поговорки на татарском языке про работу
Эш-хезмәт. Аның вакыты, сыйфаты һәм нәтиҗәсе. Күмәк эш, өмәАвызындагы тешенә бакма, кулыннан килер эшенә бак.
Авыр эшкә беләк бар, кыю эшкә йөрәк бар.
Агач - җимеше белән, кеше - эше белән.
Аз сөйлә, күп эшлә.
Алтын утта сыналыр, адәм эштә сыналыр.
Башланган эш - беткән эш.
Бер калган эш кырык елга калыр.
Бетмәгән эш - пешми калган җимеш.
Бүгенге эшне таңга калдырма.
Данның төбе - хөрмәт, хөрмәтнең төбе - хезмәт.
Җимешне вакытында аша, эшне вакытында эшлә.
Казганган каз ите ашаган, казганмаган кара ипи дә тапмаган.
Калган эшеңә кар явар.
Кем эшләми, шул ашамый.
Кошның матурлыгы төсе белән, кешенең матурлыгы эше белән.
Күмәк эш үрчемле булыр.
Маңгай тире эшнең сыйфатын яхшырта.
Мич башында ятып икмәк булмас.
Плансыз эш - тозсыз аш.
Сүз күп җирдә эш аз була.
Тик торганга шайтан таягын тоттырган.
Тирләп эшләсәң, аш тәмле була.
Үткән эш кире кайтмый.
Хезмәт төбе - хәзинә.
Хезмәте каты - җимеше татлы.
Эч пошуның дәвасы - эш.
Эш батыры - ил батыры.
Эш башына юньсез кеше килсә, эш кирегә китәр.
Эш бүре түгел - тешләмәс.
Эш кешене төзәтә, ялкаулык - боза.
Эш сөйгәнне ил сөйгән.
Эше юк әтәч булып кычкырыр.
Эшең калса иртәгә, чуан чыгар җилкәңә.
Эшле кешегә иң зур җәза - тик тору.
Эшле килер - эш арттырыр, эшсез килер - эш калдырыр.
Эшлегә көн җитми, эшсезгә көн үтми.
Эшлисе килмәгәннең эче авыртыр.
Эшләгән туңмас, эшләмәгән уңмас.
Эшләмәсәң эш көне, ни ашарсың кыш көне.
Эшләп ашасаң, арыш ипиеннән дә күмәч тәме килә.
Эшләп баю гаеп түгел, көчләп баю гаеп.
Эшләп үлмәссең, чирләп үләрсең.
Эшне башлаганда ахырын уйла.
Эшне башлама, башласаң, ташлама.
Эшне сөйсәң - үз анаң, сөймәсәң - үги анаң.
Эшсез бәхет табылмый, табылса да тагылмый.
Яратмаган эш авыр була.
Яратып эшләгән эш куаныч китерә.
Яхшы эш үз-үзен мактый.
Аз эшли, аз эшләсә дә күп тешли.
Аның эше тауга каршы тәгәри.
Аш дигәндә - ашыгыр, эш дигәндә - башын кашыр.
Аш дигәндә - җан-фәрман, эш дигәндә - юк дәрман.
Аш янында ат кебек, эш янында эт кебек.
Ашаганда мин телсез, эшләгәндә мин өнсез.
Ашка дисәң - Зәбидә, эшкә дисәң - юк өйдә.
Башлаганда эшне үзем генә башлаган идем, бетергәндә өмә белән дә бетереп булмый.
Гали үз эшендә, Вәли үз эшендә.
Исеме олы, эше коры.
Кулы берне эшли, теле икенчене сөйли.
Кулы эштән бушамый, эше эшкә охшамый.
Миннән киткәнче, иясенә җиткәнче генә эшләү.
Нечкә билле, эшкә җилле.
Тик тә тормыйм, бик тә кырмыйм. Тирләмәдем-пешмәдем, эшләдем дә эшләдем.
Эш бетте, көлтә җыясы гына калды.
Эш дигәндә мин бармам, аш дигәндә мин калмам.
Эшкә булса - уф табаным, ашка булса - китер табагым.
Эшләп түгел, кешнәп ярый.
Эштә - эшләки, сүздә - сандугач.
Эшкә өйрәнү, һөнәр, осталык, эш җае, корал
Акыл күпкә җиткерер, һөнәр күккә җиткерер.
Башта үзең өйрән, аннан кешене өйрәт.
Белгән белгәнен эшләр, белмәгән бармагын тешләр.
Белгән һөнәр иңсәне басмый.
Егет кешегә җитмеш төрле һөнәр дә аз.
Корал эшләр, кул мактаныр.
Коралда кырык кешенең көче бар.
Начар останың коралы үтми.
Оста барда кулың тый, остаз барда телең тый.Оста кулда балта да - пәке.Осталык - иң зур байлык.
Үзе эш белмәгән кешене өйрәтергә оста булыр.
Һәр эшнең дә җае бар, ботканың да мае бар.
Һөнәр ашарга сорамый, үзе ашата.
Һөнәр иясе бай булмас, бай булмаса да ач булмас.
Һөнәр - кулдагы алтын беләзек.
Һөнәр утта янмый, суда батмый торган хәзинә.
Һөнәрле булу гәүһәрле булудан мең артык.
Һөнәрле - ком өстеннән көймә йөргезә.
Һөнәрсез яшәү кәҗә савып гомер итү белән бер.
Шәкерт булмый оста була алмассың.
Шәкерт эшне күп бозар, бер көн остадан узар.
Эшең торса - бер тәңкә, өйрәнүең - мең тәңкә.
Эшли белмәгән кулга шырпы керер.
otvet.mail.ru
 |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |  |
 Пример видео 3 |  Пример видео 2 |  Пример видео 6 |  Пример видео 1 |  Пример видео 5 |  Пример видео 4 |
Администрация муниципального образования «Городское поселение – г.Осташков»